ในโรคนี้กระดูกอ่อนที่บุอยู่ผิวในของกระดูกสะบ้าจะมีลักษณะนิ่มตัวเป็นหย่อม ๆ ลักษณะของโรคเกิดขึ้นได้หลายช่วงอายุ เช่น ตั้งแต่วัยรุ่น วัยเด็กโต วัยผู้ใหญ่ ตลอดจนวัยสูงอายุ ซึ่งมีอาการข้อเสื่อมร่วมด้วย ในรายผู้ใหญ่มักจะเกิดจากการบาดเจ็บซ้ำ ๆ เล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น การที่กระดูกสะบ้าหลุดเคลื่อนที่
อาการของกระดูกลูกสะบ้า
จะเกิดความเจ็บปวดที่ด้านหลังของกระดูกสะบ้า ทั้งนี้อาจเกิดจากรูปร่างไม่สบกันพอดีกับปลายล่างกระดูกต้นขา เวลางอและเหยียดขาจะมีบริเวณหนึ่งที่รับน้ำหนักมากกว่า พวกที่เป็นในวัยเด็ก จะพบส่วนที่เป็นบริเวณกระดูกสะบ้าด้านหลังมีลักษณะสีเปลี่ยนเป็นสีเหลืองด้าน ๆ เป็นหย่อมขนาด ๐.๕-๑ ซม. และถ้ากดอาจลอกตัวขึ้นเป็นชิ้น ถ้าเป็นมานานกระดูกอ่อนจะหลุดหายไปเลย คงเหลือกระดูกใต้ผิวข้อรับน้ำหนักอยู่ ลักษณะความเจ็บปวดจะปวดร้าวไปบริเวณด้านหน้าและด้านในของเข่า จะปวดเวลาเดินลงบันได ในการนั่งงอเข่านาน ๆ แม้นั่งเก้าอี้ก็จะทำให้ปวดได้ ต้องนั่งเหยียดขา ความเจ็บปวดจึงจะลดลง
สาเหตุ จากสันที่ขอบบนของผิวข้อส่วนมีเดียล คอนดาล์ยของกระดูกต้นขา ทำอันตรายแก่ส่วนผิวข้อของกระดูกสะบ้าด้านใน นอกจากนี้อาจจากสาเหตุอื่น ซึ่งยังไม่ทราบแน่
พยาธิวิทยา มีการเสื่อมสภาพที่ส่วนล่างทางพื้นผิวข้อด้านในของสะบ้าคือกระดูกอ่อนฮัยอาไลน์อ่อนตัวลง และมักจะเป็นร่อง อาจเป็นแผล และมักจะทำให้เกิดออสตีโออาร์ไธรติสของข้อระหว่างกระดูกสะบ้ากับกระดูกต้นขา
ลักษณะทางคลินิค คนไข้บอกว่าปวดหลังกระดูกสะบ้า อาการปวดจะมากขึ้นเมื่อออกกำลัง ขึ้นหรือลงบันได เข่าอาจทรุดอ่อนลงเป็นระยะ ในระยะต้นการตรวจเข่าจะพบว่าไม่มีอาการแสดงที่ผิดปรกติ มีเสียงเสียดสี (crepitus) ระหว่างกระดูกสะบ้ากับกระดูกต้นขา ขณะงอและเหยียดข้อเข่า มีเสียงดังกริ๊กที่สะบ้าเกิดขึ้นขณะที่เหยียดเข่าเต็มที่ 150 องศา ทำให้ปวดได้ โดยการเสียดสีระหว่างสะบ้ากับกระดูกต้นขา ขณะที่ขาเหยียดตรง ถ้าสะบ้าเอียงไปด้านข้างและคลำพื้นผิวด้านหลังผ่านผิวหนัง จะทำให้ปวด นอกจากนี้ ในรายที่เป็นนานแล้วอาจมีน้ำในข้อเข่า ภาพรังสีข้อเข่าอาจปรกติ กระดูกใต้กระดูกอ่อนอาจทึบเพิ่มขึ้น ภาพรังสีกระดูกสะบ้าถ่ายท่า Skyline View อาจเห็นพื้นผิวข้อขรุขระเล็กน้อย
วิธีการรักษาลูกสะบ้า
- การออกกำลังกายบริหารกล้ามเนื้อรอบเข่าเพื่อให้เข่ากระชับ การเสียดสี แรงกดที่เข่าจะได้ลดลง
- การออกกำลังกายด้วยการปั่นจักรยาน
- การใช้อุปกรณ์พยุงเข่าในระยะที่มีอาการปวดเข่า
- จะต้องหลีกเลี่ยงท่าทางที่ทำให้แรงที่ไปกดสะบ้าสูงขึ้น ได้แก่ คุกเข่า นั่งพับเพียบ ขัดสมาธิ และนั่งยองๆ
- รักษาด้วยการรับประทานยาเพื่อลดอาการปวด และการอักเสบเมื่อจำเป็น
หากการรักษาขั้นต้นไม่ดีขึ้น แพทย์อาจพิจารณาวิธีการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัด แพทย์จะไม่แนะนำวิธีนี้ ถ้าไม่จำเป็นจริงๆ เนื่องจากผลการรักษาก็ยังไม่ดีนัก
การผ่าตัดแบ่งเป็น 2 วิธี คือ
- การผ่าตัดส่องกล้องเพื่อทำความสะอาดแต่งผิวสะบ้าให้เรียบ รวมถึงการเจาะกระดูกเพื่อให้มีการซ่อมแซม
- การผ่าตัดจัดตำแหน่งลูกสะบ้าให้อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม ในกรณีที่มีปัญหาลูกสะบ้าอยู่ไม่ถูกตำแหน่ง
การป้องกันกระดูกลูกสะบ้า
การป้องกันโรคนี้ดีกว่าการแก้ปัญหาอย่างแน่นอน ซึ่งสามารถทำได้ตั้งแต่ยังไม่มีอาการ และมีวิธีป้องกัน ดังนี้
- การฝึกฝนกล้ามเนื้อรอบเข่าให้แข็งแรง
- การลดน้ำหนักให้เหมาะสมกับร่างกาย
- การออกกำลังกายอย่างถูกวิธี การอบอุ่นร่างกายก่อนออกกำลังกาย การยืดกล้ามเนื้อ ก่อนและหลังเล่นกีฬา และการเพิ่มระดับของกีฬาอย่างเหมาะสม
arukouthailand ผลิตภัณฑ์ซัพพอร์ตเข่า คุณสามารถปรึกษาเกี่ยวกับเข่าของคุณกับผู้เชี่ยวชาญของเราได้ฟรี